Anh - Pháp ''giảm nhiệt'' tranh chấp quyền đánh bắt cá

Ủy viên châu Âu phụ trách môi trường, đại dương và ngư nghiệp Virginijus Sinkevicius, ngày 10-4 cho biết, hầu hết đề nghị cấp phép đánh bắt hải sản tại các vùng biển của Anh mà các chủ tàu Pháp đưa ra đã được giải quyết.

“Ủy ban châu Âu (EC) hoàn toàn có ý định tiếp tục xây dựng mối quan hệ mang tính xây dựng với Vương quốc Anh. Hầu hết các đề nghị cấp giấy phép đã được giải quyết”, ông V.Sinkevicius nói trong một cuộc phỏng vấn với tờ Financial Times. Ông V.Sinkevicius đã làm trung gian đàm phán giữa hai bên vào tháng 11-2021 và số lượng giấy phép tồn đọng kể từ đó đã giảm xuống. Tất cả các giấy phép được cấp vào năm 2021 đều được gia hạn cho năm 2022.

Bất đồng giữa Anh và Pháp về khu vực đánh cá gần duyên hải đã tồn tại từ nhiều năm. Căng thẳng bùng phát trong năm 2021 sau khi Paris cho rằng London đang gây khó khăn, chỉ cấp giấy phép hoạt động một cách nhỏ giọt cho ngư dân của Pháp và các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) đánh bắt cá trong các vùng lãnh hải thuộc Vương quốc Anh.

Trong khi Anh cho biết đã cấp giấy phép cho gần 1.700 tàu (chiếm 98% đơn xin cấp phép) của EU đánh bắt cá trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này từ ngày 31-12-2020; thì Pháp cáo buộc Anh chỉ cấp một nửa số giấy phép đánh bắt mà Paris được hưởng theo thỏa thuận và khẳng định phần lớn số tàu thuyền từ EU không được cấp phép là của Pháp. Phía Anh cho biết chỉ từ chối cấp phép cho các tàu thuyền không chứng minh được lịch sử đánh cá trong vùng biển của Anh trước Brexit, trong khi Paris cáo buộc London cố tình kéo dài quy trình cấp phép...

Theo thỏa thuận hợp tác và thương mại Brexit (TCA), các ngư dân Pháp có thể tiếp tục đánh cá trong khoảng 6 đến 12 dặm từ bờ biển Vương quốc Anh và ngoài khơi đảo Guernsey, đảo Jersey cho đến năm 2026 nếu họ có giấy phép do Anh cấp. Để được cấp giấy phép này, tàu thuyền Pháp phải đã từng đánh bắt ở những vùng biển trên từ năm 2012 đến năm 2016, nhưng hai nước không đạt được đồng thuận về bằng chứng thể hiện hoạt động trước đây của tàu đánh cá. Tháng 10-2021, Paris đe dọa sẽ cấm các tàu thuyền của Anh dỡ hàng đánh bắt được tại các cảng của Pháp và buộc tất cả hàng hóa nhập khẩu của Anh phải chịu sự kiểm tra. Điều này đã làm gia tăng nguy cơ bùng phát cuộc chiến thương mại giữa hai nước.

Trong bối cảnh quan hệ giữa Anh và Pháp đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập niên, một số vòng đàm phán giữa hai bên đã xoa dịu căng thẳng và ngăn chặn nguy cơ áp đặt các biện pháp trừng phạt. Bất đồng giữa hai nước giảm dần khi ông Sinkevicius dẫn dắt các cuộc đàm phán để London cấp thêm giấy phép đánh bắt cho tàu của Pháp. Chủ đề đánh bắt cá đã hầu như không xuất hiện trong chiến dịch tranh cử hiện tại của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Điều này cho thấy cả hai bên đã đạt được thỏa thuận về vấn đề này.

Đánh bắt cá chỉ chiếm một tỷ trọng nhỏ trong Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Anh và Pháp nhưng nó mang tính biểu tượng cao ở cả hai quốc gia. Vấn đề đánh bắt cá đã ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán trong việc Anh rời khỏi EU. Việc Anh khẳng định lại quyền kiểm soát đối với các ngư trường của mình là một kế hoạch trung tâm hậu Brexit mà Thủ tướng Anh Boris Johnson đã trình bày với các cử tri. Trong khi đó, Tổng thống Pháp E.Macron đang đối mặt với cuộc đua tái nhiệm và cần phải thể hiện là người ủng hộ các đội tàu đánh cá của quốc gia, một khu vực bầu cử chính trị có trọng lượng.